Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska

Nowy projekt OZwRCIN

tl_files/cbgios/OZwRCIN/stopki_Strona_3.jpg

Biblioteka rozpoczęła, 1 sierpnia 2018 r.,  realizację projektu pn. Otwarte Zasoby w Repozytorium Cyfrowym Instytutów Naukowych (OZwRCIN).

Jego realizacja przewidziana jest na okres trzech lat. Projekt realizowany bedzie w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa,  E-administracja i otwarty rząd, działanie  2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, 2.3.1 Cyfrowe udostępnienie informacji sektora publicznego ze źródeł administracyjnych i zasobów nauki. Partnerem wiodącym został Instytut Matematyczny PAN.

Celem Projektu jest zwiększenie wolumenu (o 146.107 pozycji), dostępności i wykorzystania Informacji Sektora Publicznego udostępnianej na wolnych licencjach, a pochodzącej ze zgromadzonych u 16 Partnerów zasobów nauki oraz dostosowanie realizowanych usług do potrzeb użytkowników, w tym niepełnosprawnych.

Nastąpi to z wykorzystaniem istniejącej infrastruktury teleinformatycznej (w tym darmowego dla Partnerów Projektu środowiska PIONIER) i platformy RCIN, tj. Repozytorium Cyfrowego Instytutów Naukowych (www.rcin.org.pl).

Realizacja projektu OZwRCIN pozwoli również na udostępnianie w sieci Internet, na platformie RCIN, zasobów naukowych kolejnych siedmiu instytutów.

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN udostępni bazę naukową, zasoby tekstowe i graficzne oraz 5 katalogów bibliotecznych (700 000 kart), łącznie ponad 1 mln skanów. Zgodnie z założeniami konkursu i celami partnerstwa Instytut udostępni dane naukowe zebrane w Centralnej Bazie Danych o Młynach w Polsce - CeBaDoM, która jest unikalnym źródłem informacji geoprzestrzennych o dawnych obiektach wykorzystujących energię wodną i wietrzną w Polsce. Baza ta powstała w toku badań terenowych i kwerendy archiwalnej w ciągu ostatnich 15 lat w ramach realizacji 3 projektów naukowych finansowanych ze źródeł publicznych w Polsce i Niemczech. W ramach realizacji Projektu udostępnione zostaną informacje o co najmniej 6000 młynach wodnych i wiatrowych funkcjonujących w przeszłości na obszarze Polski opatrzone tam gdzie to było możliwe dokumentacją fotograficzną oraz linkami do źródeł zewnętrznych oraz georeferencjami, co pozwoli prezentować ich położenie na interaktywnej mapie.

Instytut zgodnie z wyrażanymi przez użytkowników potrzebami poszerzy także już funkcjonujące w RCIN kolekcje (publikacje Instytutu, prace własne, biblioteka) oraz zdigitalizuje i udostępni pięć katalogów bibliotecznych. Instytut ma dobre rozeznanie co do potrzeb odbiorców o czym świadczy fakt, że 5083 pozycje (artykuły naukowe, monografie, mapy, dokumenty dawne) udostępnione w zakończonym projekcie RCIN, tylko poprzez podbazę Instytutu czytano ponad 2 094 519 razy (stan na 8.09.2017 r.). Zakładamy, że nie mniejszym powodzeniem cieszyć się będą zasoby wytypowane do aktualnego Projektu, w którym planujemy zdigitalizowane i udostępnione druków zwartych wydanych do 1945 roku, w tym polonica oraz inne rzadkie stare druki, pozycje krajoznawcze pochodzące głównie z 26 tys., kolekcji przedwojennego Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Wybrane pozycje są zapisem ówczesnego stanu wiedzy o środowisku, gospodarce i społeczeństwach. Łącznie planujemy udostępnić 847 takich pozycji.  Projekt RCIN wykazał również ogromną potrzebę udostępniania w Internecie map, dlatego planuje się zdigitalizować łącznie 1995 arkuszy map, w tym poszukiwane mapy wojskowe z okresu II wojny światowej oraz zawartość 5 tzw. atlasów sztucznych, czyli zbioru głównie map dawnych zszytych razem w jeden tom oraz dokończyć opracowanie i zdigitalizować rzadkie atlasy – 102 pozycje. Jako wydawca Instytut zamierza kontynuować umieszczanie w bazie RCIN bieżących wydawnictw, w tym ok. 200 artykułów z czasopism. Pochodzić będą z takich tytułów jak: Geographia Polonica (tytuł indeksuje SCOPUS, Web of Science), Przegląd Geograficzny (tytuł indeksuje SCOPUS), Studia Obszarów Wiejskich, Europa XXI. Artykuły zostaną zarejestrowane w bazie Crossreff również z linkiem do rekordu tej pozycji w RCIN. Działania te spowodują lepsze upowszechnienie zasobów RCIN - ISP z zasobów naukowych. Konieczne jest także poszerzenie dotychczasowej bazy informacyjnej o zbiorach Biblioteki IGiPZ PAN poprzez digitalizację pięciu katalogów bibliotecznych (alfabetycznego, systematycznego i regionalnego książek, katalogu czasopism, katalogu dokumentów kartograficznych). Większości umieszczonych w tych katalogach prac nie można udostępnić w Internecie ze względu na niemożność uzyskania licencji od właścicieli praw autorskich. Natomiast skromna obsada etatowa Biblioteki nie pozwala na komputerowe skatalogowanie zawartości wszystkich katalogów, tj. 300 tys. zbiorów. Digitalizacja i udostępnienie tych katalogów w Internecie, z opcją ich przeszukiwania, z jednej strony zwiększy dostępność opisanych nimi zbiorów Biblioteki IGiPZ PAN, z drugiej strony będzie formą wymaganej przepisami wieczystej archiwizacji tych katalogów.  Działania te są pilne, ponieważ katalogi są wykonane na kartach o różnym stopniu zachowania. Wiele jest już zniszczonych, rozsypuje się z powodu zakwaszenia papieru. Tekst staje się nieczytelny. Katalogi te liczą ponad 60 lat. Bez nich nie będzie możliwe odszukanie pozycji poprzez temat czy region. Zasoby będą udostępniane w domenie publicznej lub na wolnych licencjach (takich jak np. Licencja Creative Commons Uznanie Autorstwa).

 

Wróć